Làm gì khi trẻ bị béo phì
Làm gì khi trẻ bị béo phì
Hiện nay số lượng trẻ thừa cân, béo phì ngày càng tăng nhanh. Ngoài những nguy cơ tiềm ẩn như tăng huyết áp, tiểu đường… trẻ béo phì cũng sẽ chịu ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao.
Với tâm
lý “ăn nhiều mau lớn” cộng với cuộc sống vật chất ngày một khá hơn, các
bậc phụ huynh đều tăng cường bồi dưỡng cho con. Bên cạnh những yếu tố
như di truyền hoặc bị ảnh hưởng từ trong bụng mẹ, thì chế độ dinh dưỡng
giàu lipit (mỡ, thịt) và chất bột đường cũng gây béo phì ở trẻ. Thói
quen ít vận động, ăn nhiều vào bữa tối và ăn khi xem tivi cũng là một
yếu tố làm tăng nguy cơ béo phì ở trẻ.
Ngoài
những nguy cơ như: bệnh tiểu đường, tim mạch, tăng huyết áp… sạm hơn
trong độ tuổi trưởng thành đã được cảnh báo, sự phát triển chiều cao của
trẻ cũng sẽ bị ảnh hưởng. Lượng mỡ trong cơ thể càng cao, các chức năng
nội tiết và chuyển hóa của trẻ càng rối loạn, trẻ càng dễ dậy thì sớm
và sự phát triển chiều cao sẽ dừng lại khi giai đoạn dậy thì hoàn tất.
Dinh
dưỡng được xem như yếu tố hàng đầu giúp trẻ tăng trưởng chiều cao một
cách hiệu quả nhất. Một chế độ dinh dưỡng hợp lý cần có đầy đủ tất cả
các chất dinh dưỡng thiết yếu như chất bột đường, chất béo, protein,
vitamin khoáng chất và các chất xơ… Nên hạn chế tôi đa muối, đường và
giảm béo trong khẩu phần ăn của trẻ.
Khi trẻ bị béo phì bạn nên:
Không cho trẻ ăn kiêng
Bạn cần
tránh bắt trẻ ăn theo bất cứ chế độ ăn kiêng kham khổ nào cả vì nhu cầu
về dinh dưỡng của trẻ có khuynh hướng khác hẳn so với người lớn. Khi bạn
bắt trẻ ăn kiêng có nghĩa là gián tiếp hạn chế nhu cầu dinh dưỡng của
trẻ cũng như ngăn chặn sự phát triển về thể chất và sức khỏe của trẻ.
Bạn cần
chuẩn bị phần ăn nhẹ Cung cấp nhiều calori vừa phải, ít chất béo khi trẻ
có nhu cầu ăn vặt vào các bữa chính. Bạn cũng cần tìm hiểu bữa ăn trưa ở
trường của trẻ, nếu không an tâm bạn có thể chuẩn bị một bữa trưa cho
trẻ mang theo. Như thế, bạn đã hạn chế một số thức ăn có nguy cơ chứa
chất gây béo phì cho trẻ.
Ưu tiên
thực phẩm chứa nhiều vitamin, thân củ và các loại rau tươi. Đây là những
loại thực phẩm có tác dụng giúp trẻ chịu đựng được cảm giác đói bụng và
hấp thụ chậm do chứa ít năng lượng và ít chất béo. Sau khi ăn xong, trẻ
cảm thấy dễ tiêu, giúp cơ thể tiêu hao lượng mỡ thừa trong cơ thể.
Ngoài ra,
bạn cố khuyến khích trẻ ăn chậm và nhai kỹ. Điều này sẽ giúp trẻ kịp
nhận thấy cảm giác no bụng và ngừng ăn trước khi trẻ quá no. Nếu trẻ
không chịu ăn rau quả, cần gợi cho trẻ thích ăn rau và hoa quả bằng
những cách nấu khác lạ và trình bày sao cho hấp dẫn hơn.
Ăn ngọt vừa phải
Tiêu thụ
nhiều thức ăn có đường là điều không tốt đối với trẻ nhỏ vì dễ gây sâu
rãng, béo phì… Nhưng thật ra, những thức ăn như kẹo, bánh… khi được chế
biến từ thành phần như sữa, bơ, trứng… ngoài thành phần đường vồn có
chúng còn mang lại một số dưỡng chất có lợi cho cơ thể chẳng hạn như
chất đạm, chất béo. Có một vài chủng loại bánh kẹo còn được bổ sung thêm
nhiều dưỡng chất khác như vitamin, lysin, canxi… đặc biệt là trong các
loại bánh kẹo cao cấp.
Hạn chế thức uống nhẹ
Số trẻ
mắc bệnh béo phì do dùng các thức uống nhẹ, nhất là nước soda ngày càng
gia tăng. Vì thế cần hạn chế thức uống gây hại này.
Thực phẩm fastfood (đồ ăn nhanh) và thực phẩm ăn liền
Trường
hợp trẻ béo phì do ăn fastfood ngày càng phổ biến ở trẻ em vì đa phần
các món ăn nhanh đều được chế biến từ dầu mỡ nên thừa chất béo, nhiều
năng lượng. Nếu cộng thêm calo từ các bữa ăn trong ngày thì năng lượng
sẽ cao lên rất nhiều 80 với nhu cầu cần thiết của một ngày. Nếu ăn
thường xuyên sẽ gia tăng nguy cơ trẻ béo phì với hàng loạt các bệnh lý
liên quan như rối loạn chuyên hóa mỡ, cao huyết áp, tiêu đường type 1…
Với trẻ
có nguy cơ nhạy cảm với các chất hóa học có trong thực phẩm ăn liền dễ
dẫn đến dị ứng, suy dinh dưỡng béo phì… Mì gói do sợi mì ép thành và bột
nêm, nhưng mì chỉ được xử lý qua công nghệ rán. Còn bột nêm có chứa
muối, bột ngọt, lưọng thịt cá kèm theo nêu có cũng giới hạn. Qua quá
trình chế biến cũng đã vơi bớt.
Ngoài ra,
sự tích lũy chất dinh dưỡng từ rất sớm dẫn đến nguy cơ trẻ bị béo phì
khi lớn lên. Cho trẻ bú mẹ giúp giảm thiểu nguy cơ này ở tuổi đi học
khoảng 20% so với trẻ bú sữa hộp.
Tác dụng của sữa mẹ
được giải thích, ít nhất cũng do giảm được sự tích lũy trọng lượng dư
thừa sự khác nhau của thành phần dinh dưỡng của sữa mẹ và sữa bột. Lượng
protein nạp vào trên ky-lô-gam thể trọng ở trẻ bú sữa bột có khuynh
hướng cao hơn trẻ bú sữa mẹ từ 55 đến 80%.
Chính
lượng protein dư thừa này là tăng cân ở tuổi thơ và gầy béo phì về sau.
Đồng thời, để giảm béo phì có kết quả hơn, bạn cần lập kế hoạch rèn
luyện thân thể cho trẻ một cách nghiêm túc nhằm giúp tiêu hao năng lượng
thừa của cơ thể.
Nói tóm
lại, trong giai đoạn trẻ còn nhỏ, bạn cần đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng cho
trẻ mỗi ngày. Bên cạnh đó, đừng quên các bài tập luyện về thể chất.
Những bài tập này cũng cần được thiết kế tùy theo đặc điểm của từng trẻ.