Phát huy nhu cầu, hứng thú học tập của trẻ
Việc tổ chức các hoạt động giáo dục theo quan điểm “lấy trẻ làm trung tâm” là yêu cầu xuyên suốt trong quá trình thực hiện chương trình giáo dục mầm non (từ năm 2009 đến nay) của tỉnh. Năm học 2015-2016, nhằm thực hiện có chất lượng, đạt hiệu quả nội dung này, Sở GD&ĐT đã chỉ đạo các trường mầm non đẩy mạnh việc tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo quan điểm “lấy trẻ làm trung tâm” phù hợp với điều kiện thực tế của trường, lớp và khả năng của trẻ; đẩy mạnh tích hợp, chú trọng giáo dục đạo đức, hình thành và phát triển kỹ năng sống, hiểu biết xã hội phù hợp với độ tuổi của trẻ.
Điều quan trọng là GV phải nắm được nhu cầu, hứng thú, khả năng của từng trẻ để có cách giảng dạy phù hợp. Và cũng chính sự khác nhau đó, đòi hỏi nhiệm vụ của GV mầm non là phải tạo cho trẻ có nhiều cơ hội để học. Vì vậy, Sở đang chỉ đạo các trường mầm non nên tạo môi trường cho trẻ học tập. Môi trường ở đây không chỉ dừng lại ở trong lớp học mà tận dụng tất cả không gian trong và ngoài lớp học nhằm tạo điều kiện cho trẻ được học, được trải nghiệm, được khám phá mọi lúc, mọi nơi.
Trường Mầm non Hoa Dừa là đơn vị đã có nhiều năm thực hiện việc xây dựng trường mầm non “lấy trẻ làm trung tâm”. Chia sẻ với chúng tôi về giải pháp đã làm, bà Đặng Thị Mai - Hiệu trưởng cho biết: “Trường tập trung giải pháp để xây dựng tổ chức môi trường giáo dục, tạo nhiều cơ hội cho trẻ học bằng nhiều cách khác nhau để trẻ chủ động tham gia các hoạt động vui chơi, khám phá, trải nghiệm theo phương châm “học mà chơi, chơi mà học” phù hợp với từng độ tuổi khác nhau. Cụ thể như cho trẻ trải nghiệm thực tế bằng việc tổ chức cho trẻ đi tham quan, dã ngoại ngoài trời khu trồng rau ở Phú Hưng, TP. Bến Tre (chủ đề Thực vật); tham quan Trung tâm thương mại Bến Tre (chủ đề Nghề nghiệp), tham quan Bảo tàng (chủ đề Quê hương, đất nước, Bác Hồ)…; tổ chức tiệc buffet hằng tháng cho trẻ khối mẫu giáo… Tổ chức các hội thi có sự phối hợp giữa trẻ, phụ huynh, cô giáo và địa phương như: dinh dưỡng và an toàn giao thông (dưới hình thức tiểu phẩm), thi làm đồ dùng dạy học, thử tài của bé…”.
Giáo viên chủ động, sáng tạo
Bà Nguyễn Thị Thanh Bình cho biết thêm: “Các huyện đều chọn 1 - 2 trường xây dựng mô hình điểm để đánh giá rút kinh nghiệm. Các cơ sở giáo dục mầm non được chọn làm điểm đã tập trung xây dựng môi trường trong và ngoài nhóm lớp phù hợp với điều kiện của đơn vị nhằm tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ có nhiều cơ hội học tập. Sở GD&ĐT cũng đã tiến hành bồi dưỡng cho cán bộ quản lý và GV mầm non kiến thức, phương pháp để vận dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm vào việc thực hiện chương trình. Tháng 1-2015, Sở cũng đã tổ chức chuyên đề để các cán bộ quản lý và GV mầm non chia sẻ kinh nghiệm trong tổ chức thực hiện”.
Còn theo nhận định của bà Đặng Thị Mai, cái hay của việc xây dựng trường mầm non “lấy trẻ làm trung tâm” là GV có khả năng tự thiết kế kế hoạch giảng dạy để dạy trẻ đạt kết quả tốt nhất. Căn cứ vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ để xác định mục tiêu, nội dung cụ thể trong từng hoạt động và đảm bảo tốt mục tiêu giáo dục đề ra. GV có nhiều sáng tạo trong việc đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong quá trình tham gia các hoạt động giáo dục tại trường. Có nhiều sáng tạo trong việc làm đồ dùng, đồ chơi phong phú, đa dạng mang tính giáo dục và thẩm mỹ cao.
Trẻ sẽ tích cực, chủ động tham gia các hoạt động, làm việc theo nhóm để được trải nghiệm, trao đổi, chia sẻ và trình bày ý kiến của mình; biết suy nghĩ và vận dụng những điều đã học vào thực tế cuộc sống, giải quyết các tình huống mà trẻ gặp phải… Từ đó, trẻ mạnh dạn, tự tin, tích cực, chủ động, tư duy, sáng tạo, thích thú tìm tòi, khám phá trong quá trình tham gia các hoạt động giáo dục ở trường, ở lớp.